Wrota Mazowsza
e-uslugi.wrotamazowsza.pl
Dzierzążnia
Nazwa jednostki: Gmina Wiejska Dzierzążnia
Dane teleadresowe:
Urząd Gminy Dzierzążnia, Dzierzążnia 28, 09-164 Dzierzążnia
tel. (23) 661 59 02, fax (23) 661 59 04 wew. 39
e-mail: sekretariat@dzierzaznia.pl
Strona www: www.dzierzaznia.pl
Powierzchnia: 10 210 ha
Liczba mieszkańców: 3 900
Położenie geograficzno-przyrodnicze: Gmina Dzierzążnia leży na malowniczej równinie pomiędzy trzema rzekami: Żurawianką, Dzierzążnicą oraz Płonką przepływającą przez środek Gminy. Powierzchnia administracyjna gminy wynosi 102 km2 (10.210 ha). Gmina reprezentuje 29 sołectw w skład których wchodzi 30 wsi, które zamieszkuje 3900 osób. Gmina Dzierzążnia położona jest w północno-zachodniej części województwa mazowieckiego w odległości 80 km od Warszawy. Przez Dzierząźnię biegnie trasa krajowa Nr 10
Gospodarka, przemysł, rolnictwo, inwestycje: Powierzchnię Gminy można podzielić w zależności od przeznaczenia, na następujące kategorie: grunty rolne - 88%, lasy - 3,4 % oraz inne 8,6 % całkowitej powierzchni Gminy. Większość gruntów rolnych zaliczana jest do kompleksów glebowych dobrych ( III a, III b i IV klas bonitacyjnych), stanowiących ok. 75% gruntów użytkowanych rolniczo. Rolnicy uprawą podstawowych rodzajów zbóż )pszenicy, pszenżyta, jęczmienia), kukurydzy oraz roślin okopowych ( burak cukrowy, ziemniaki), warzyw, truskawek. W Gminie rozwinięta jest hodowla bydła mlecznego i trzody chlewnej.
Historia, dziedzictwo i kultura: Położenie Dzierzążni w obrębie rzeki Dzierzążnicy i Płonki sprzyjało powstaniu osadnictwa o charakterze rolniczym. Najstarsze ślady historyczne tej wsi sięgają XVII wieku. Jej nazwę wymieniono już w dokumencie dotyczącym sporu między książętami Januszem I i Siemowitem IV. W lustracji z 1664 roku obok Dzierzążni występuje Dzierzążnia Mała, która jednak prawdopodobne z uwagi na wyludnienia się kraju po najeździe szwedzkim nie utrzymała się . W XIX stuleciu powstała zaś obok dotychczasowej Dzierzążni również Dzierzążnia Nowa która istnieje do dziś. Po trzecim rozbiorze Polski (1795 rok) Dzierzążnia wraz z okolicznymi wsiami znalazła się w granicach państwa pruskiego w nowo utworzonej prowincji zwanej Prusami Nowowschodnimi. W latach 1807-1815 analizowana wieś należała do Księstwa Warszawskiego, a w okresie 1815-1918 była w granicach dawnego Królestwa Polskiego. W okresie zaboru pruskiego, który tu utrzymał się do grudnia 1806 r, powstało zwłaszcza w okolicy Płocka i Płońska wiele kolonii, które zamieszkiwali osadnicy niemieccy. Jedną z nich była Dzierzążnia mająca wówczas nazwę Gumthersruhm. Spośród 28 wsi należących do parafii Skołatowskiej w 1817 roku najwięcej osób mieszkało w koloni Dzierzążnia, gdzie zajmowali 30 domostw i utrzymywali szkołę, do której należały 4 morgi ziemi. Proces osadniczy wraz z dominującą na tym terenie gospodarką rolną wykształciły środowisko kulturowe, którego ostateczny kształt został uformowany w ostatnim stuleciu, a w szczególności po likwidacji własności szlacheckiej, co stanowiło podstawę do rozwoju nowego typu osadnictwa. „Wiernym synom tej ziemi co oddali swe życie w walce o wolność i niepodległość naszej ojczyzny 1914-1920 wieczna chwała i cześć” napis ten jest wyryty na głazie symbolizującym poświęcenie Polaków w I wojnie światowej i napaści bolszewickiej w 1920 r. Przez teren gminy Dzierzążnia wiódł szlak którym podążały wojska polskie w kierunku zagrożonej Warszawy.
