Jednostki samorządowe
Łomianki
Nazwa jednostki: Gmina Miejsko-Wiejska Łomianki
Dane teleadresowe:
Urząd Miejski w Łomiankach, ul. Warszawska 115, 05-092 Łomianki
tel. (22) 768 63 01, fax (22) 768 63 02
e-mail: umig@lomianki.pl
Strona www: www.lomianki.pl
Powierzchnia: 38,06 km2
Liczba mieszkańców: 23 150 osób zameldowanych na pobyt stały (dane na 10.04.2013 r.)
Położenie geograficzno-przyrodnicze: 15 km od centrum stolicy. Cały obszar gminy znajduje się w otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego. Życie tutejszych mieszkańców związane było z Wisłą. Położenie i kształt starorzeczy są dość stabilne. Na najstarszych mapach, a także na późniejszych, naniesiono jeziorka: Dziekanowskie i Kiełpińskie oraz grupę drobnych jeziorek na północ od Łomianek, które później przekształciły się w podmokłe łąki. Jezioro Dziekanowskie uległo sztucznemu spiętrzeniu, zwiększyło swą powierzchnię i zmieniło kształt, wskutek wybudowania wałów przeciwpowodziowych.
Tereny gminy są narażone na wystąpienie powodzi (takie przypadki miały miejsce w 1774, 1813, 1844, 1888/89, 1924, 1940 i 1958 roku), w końcu lat 50 usypano nowe wały przeciwpowodziowe.
Z czasem ubywało łąk, zwiększał się zasięg pól uprawnych.
Lasy zostały całkowicie zlikwidowane na terenie Dąbrowy i Dąbrowy Leśnej. Wycięto je w latach 1830-1930. Dawne lasy łęgowe i grądowe zajmujące zalewowy taras Wisły, zniknęły wskutek wyrębów (osadnictwo niemieckie na prawie holenderskim w początkach XIX w.).
Na terenie gminy pozostały tylko niewielkie fragmenty ponad stuletnich borów (obecnie Kampinoski Park Narodowy). Obok rolnictwa i żywiołów powodziowych, przyczyną zanikania lasów było wytwarzanie węgla drzewnego.
Gospodarka, przemysł, rolnictwo, inwestycje: Na terenie Gminy Łomianki działa kilkaset mniejszych i większych podmiotów gospodarczych z wielu branż. Nieliczne gospodarstwa rolne, głównie agroturystyczne: stadniny i stajnie prowadzące naukę jazdy konnej. Łomianki to teren bardzo atrakcyjny, z licznymi szlakami turystyki pieszej i rowerowej (ok. 200 km opisanych tras rowerowych). Piękne dukty leśne Puszczy Kampinoskiej oraz malownicze tereny nadwiślańskie sprawiły, że coraz większą popularnością na terenie naszej gminy cieszy się jeździectwo. W sezonie letnim, w ramach bezpłatnych przepraw promowych, między brzegami Wisły pływa prom Turkawka, który łączy Łomianki z Nowodworami. Budowa Integracyjnego Centrum Dydaktyczno Sportowego, rozbudowa i modernizacja Biblioteki Publicznej i Domu Kultury w Łomiankach, Rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnej, Rozbudowa budynku Zespołu Szkół w Dziekanowie Leśnym, Modernizacja / przebudowa szkolnych placów zabaw, Budowa kompleksów boisk sportowych w ramach programu „Moje boisko Orlik 2012”, rozbudowa Strażnicy OSP w Łomiankach.
Historia, dziedzictwo i kultura:
Pierwsze ślady osadnictwa datuje się na X–XI wiek. Przebiegał tędy szlak komunikacyjny, łączący dwie pierwsze stolice Mazowsza: Płock i Czersk. Od XV–XVI w. pojawili się osadnicy mennoniccy nad Wisłą.
W czasie II wojny światowej (19 września 1939 r.) miejsce polskiej szarży 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich i bitwy pod Łomiankami z 22 września 1939 pod dowództwem gen. Mikołaja Bołtucia pomiędzy niedobitkami Wojska Polskiego z Armii Pomorze i Poznań (ok. 5 tysięcy żołnierzy) a wojskami niemieckimi płk Wilhelma Brandta (ok. 9 - 10 tysięcy żołnierzy, ok. 100 czołgów i pojazdów opancerzonych). W 1944 roku tereny obecnej gminy Łomianki wchodziły w skład VIII Rejonu Armii Krajowej. Tuż przed wybuchem Powstania Warszawskiego z miejscowych oddziałów AK oraz tych, które w ramach operacji Burza, znalazły się na terenie Puszczy Kampinoskiej, utworzono GRUPĘ KAMPINOS - będącą poważnym wsparciem dla walczącej Warszawy.
W czasie Powstania Warszawskiego strącony został nad Warszawą, niosący pomoc powstańcom, amerykański samolot. tzw. latająca forteca, jeden z ponad 100 samolotów, które niosły pomoc powstańcom warszawskim. B17 spadł w Dziekanowie Leśnym.
W 1989 roku Łomiankom zostały przyznane prawa miejskie.
Dziedzictwo: Zabytki Wpisane w rejestr KOBiDZ: willa, ul. Racławicka 15, pocz. XX w.; nr rej.: 1265 z 3 marca 1986 (Łomianki), willa, ul. Dolna 41; nr rej.: I459-A z 27 grudnia 1990 (Dąbrowa Leśna), willa, drewniana, ul. Pionierów 22, 1927; nr rej.: 1227 z 2 maja 1983 (Dąbrowa Leśna)