Jednostki samorządowe
Garbatka-Letnisko
Nazwa jednostki: Gmina Wiejska Garbatka-Letnisko
Dane teleadresowe:
Urząd Gminy Garbatka-Letnisko, ul. Skrzyńskich 1, 26-930 Garbatka Letnisko
tel. (48) 621 01 94, fax (48) 621 00 54
e-mail: urzad@garbatkaletnisko.pl
Strona www: www.garbatkaletnisko.pl
Powierzchnia: 74 km2
Liczba mieszkańców: 5 203
Położenie geograficzno-przyrodnicze: Gmina Garbatka-Letnisko znajduje się w południowo-wschodniej części województwa mazowieckiego, w otulinie Kozienickiego Parku Krajobrazowego, którego najcenniejszym elementem jest przyroda. Ogólna powierzchnia Gminy wynosi 74 km2 i zamieszkiwana jest przez 5.203 osoby. Wiodącą funkcją gminy jest turystyka i wypoczynek.
Gospodarka, przemysł, rolnictwo, inwestycje: W północnej części gminy pokrytej lasami, występują specyficzne warunki klimatyczne, które charakteryzują się niewielkimi wahaniami temperatur, znaczną zacisznością oraz podwyższoną wilgotnością. Duże powierzchnie leśne wpływają dodatnio na klimat przyległych terenów podnosząc ich walory zdrowotne i środowiskowe. Korzystny klimat występuje również w południowej, nie zalesionej części gminy. Panują tu dobre warunki solarne, wietrzne oraz wilgotnościowe. W Gminie Garbatka-Letnisko użytki rolne zajmują 2924 ha. Analizując grunty orne pod względem bonitacji gleb należy stwierdzić, że większość terenów rolniczych zalicza się do niskich klas bonitacyjnych, które nie sprzyjają produkcji żywności. W gminie dominują gleby piaszczyste V (45,9 %) i VI (27,1 %) klasy bonitacyjnej o słabej przydatności dla celów rolniczych. Zaobserwowano odchodzenie od rolnictwa i zwiększenie aktywności w sektorze usług i agroturystyki. W strukturze gospodarstw rolnych dominują gospodarstwa małe o pow. 2-5 ha, średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego wynosi 4,32 ha. W strukturze zasiewów na terenie gminy przeważają zboża podstawowe tj. żyto, pszenżyto ozime, owies oraz mieszanki zbożowe jare, niewiele sieje się jęczmienia, pszenicy czy kukurydzy na ziarno, których uprawa wymaga urodzajnej gleby. Uprawia się również ziemniaki i rośliny pastewne, jednakże powierzchnia ich upraw zmniejsza się z roku na rok.
Historia, dziedzictwo i kultura: Garbatka-Letnisko swoją nazwę zawdzięcza falistemu ukształtowaniu terenu, tworzącemu charakterystyczne garby. Najwcześniejsze wzmianki o Garbatce występują w „Liber beneficiorum” Jana Długosza oraz w radomskich Księgach ziemskich z połowy XV wieku, jako własność rodziny Szlizów herbu Awdaniec. Duży wpływ na rozwój Garbatki miało wybudowanie kolei carskiej około 1885 roku, zwanej Iwanogrodzko-Dąbrowską, którą później nabył rząd rosyjski i nazwał Nadwiślańską. W czasie prac przy budowie kolei, jeden z jej wykonawców Grek Antonis Jani zwrócił uwagę na mikroklimat panujący w tych okolicach. Rozreklamował miejscowość jako letniskowo-uzdrowiskową. Stał się pierwszym inicjatorem letniska w Garbatce. Od tego momentu do Garbatki zaczęło przyjeżdżać coraz więcej wczasowiczów, natomiast lekarze przysyłali tu pacjentów na kurację dróg oddechowych i systemu nerwowego. Powstało tu wtedy wiele willi, pensjonatów i restauracji, których właściciele oferowali „zdrowy wypoczynek”. W okresie międzywojennym w Garbatce nastąpił gwałtowny rozwój przemysłu oparty na zasobach naturalnych. Powstała tu jedna z dwóch w Polsce Destylarni Żywicy, rozbudowano tartak utworzony jeszcze 1916 roku przez Austriaków, istniał skład węgla i narzędzi rolniczych oraz skład wyrobów ceramicznych, znajdował się tu Zarząd Nadleśnictwa Lasów Państwowych. Od 1918 roku istniała Wytwórnia Organów Kościelnych, która była jedną z największych tego typu wytwórni w II Rzeczypospolitej. Wybuch II wojny światowej zahamował dynamiczny rozwój miejscowości. W 1942 r. hitlerowcy przeprowadzili dwie krwawe pacyfikacje. Pierwszą była likwidacja Getta w Garbatce gdzie zginęły 62 osoby pochodzenia żydowskiego. Drugą była pacyfikacja Garbatki. W dniu 12.07.1942 r. przeprowadzono masowe aresztowania mające na celu zlikwidowanie rozwijającego się ruchu konspiracyjnego na terenie miejscowości.